BİRLEŞMİŞ MİLLETLER – Ali Çınar – BM Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert, BM Güvenlik Konseyi’nde yaptığı konuşmada, toplumdaki memnuniyetsizliğin zirvede olduğunu belirterek, “Vatandaşların çoğu her geçen gün siyasetçilere olan güvenini yitiriyor.  Siyasetçilerin sorunlar karşısında uzun zamandır eyleme geçmemiş olması, ağustos ayında muhalif protestolara ve nihayetinde ölümlere yol açtı.” dedi.

Şiddetli sonuçlar ve süregelen istikrarsızlık

BMGK’nın Irak konulu toplantısına videokonferans sistemiyle katılan Hennis-Plasschaert üye ülke temsilcilerine, Irak’taki trajik gelişmelerin, ülkedeki siyasetçilerin eyleme geçememesinden kaynaklandığının ” açıkça ortada” olduğunu söyledi.

Konuşmasında, “Kısacası, farklı alanlardan birçok aktör ulusal menfaatleri ön planda tutmayı başaramadı. Ülkeyi uzun süreli çıkmazdan çıkaramayıp yükselmekte olan öfkeyi körüklediler.” diyen Hennis-Plasschaert, durumun istikrarsızlığını koruduğunu bildirdi. Irak meclisi eylül ayının sonlarında çalışmaya devam etmiş olsa da ülkede, güvenlik güçleri ile protestocular arasındaki çatışmalar ve diğer şiddetli olaylar baş gösterdi diyen, Hennis-Plasschaert “Daha sona yaklaşmadık bile. Dün gece, üç gündür süren füze saldırılarının ardından Basra’da şiddetli çatışmalar meydana geldi. Güneydeki yönetim bölgelerinde de küçük çaplı olaylar yaşandı.” ifadelerini kullandı.  

2019 yılındaki protestolar

Geçtiğimiz cumartesi günü, 1 Ekim 2019’da ülke geneline yayılan ve binlerce Iraklının sokağa döküldüğü yolsuzluk karşıtı protestoların üçüncü yıl dönümüydü.  Yüzlerce insan hayatını kaybetti ve çok daha fazlası yaralandı, kaçırıldı, tehdit edildi veya korkutuldu.  Protestolar nedeniyle önceki hükümet istifa etti ve geçen Ekim ayında erken seçime gidildi.

“Sihirli değneğimiz” yok

Yurt genelinde diyalog kurulmasını desteklediklerini belirten Hennis-Plasschaert,bu doğrultudaki girişimleri herkese açık bir ortamda dile getirmekten kaçınan delege, olası yol haritaları üzerinde iki taraflı toplantılar düzenlemek ve mekik diplomasisi de dahil olmak üzere taraflarla “yoğun etkileşime” girdiğini açıkladı.  Hennis-Plasschaert,BM Guvenlik Konseyinde “İnanın bana, denedik. Üstelik hiç durmadan. Ama sihirli bir değneğimiz yok. Günün sonunda her şey siyasi iradeye bağlı.” sözlerine ekledi.

Kritik sorunları çözüme kavuşturma

Çözüm konusunda,Hennis-Plasschaert, “samimi ve acil diyalog kurmanın“ yanı sıra taviz verme isteği gerekliliğinin altını çizdi.  İşlevsel bir hükümet kurulmasının, mevcut krizi aşmanın yalnızca ilk adımı olduğunu belirterek, BM delegesi söylemlerine, çok çeşitli kritik sorunların çözüme kavuşturulması, esas olarak bir federal bütçenin yürürlüğe konması ve dönüştürücü değişim yönünde adım atılmaya başlanması gerektiğini detaylı şekilde anlattı.